Saturday, February 02, 2019
Maduro e os humoristas por SIRO (in Voz de galicia)
https://www.lavozdegalicia.es/noticia/opinion/2019/02/02/maduro-os-humoristas/0003_201902G2P16992.htm
Nas
democracias europeas, políticos e humoristas acostuman manter relación cordial,
mesmo cando o humorista non é ecuánime e fai política partidista. Os espazos
humorísticos en prensa, radio, televisión e teatro, por críticos e satíricos
que sexan, dan popularidade ao político que os protagoniza, e a popularidade é
o seu caldo de cultivo; de aí o acordo tácito entre ambos para utilizárense
mutuamente.
Nos réximes
ditatoriais esa relación non existe porque o político non tolera a crítica, e,
se está feita con enxeño e fai rir, menos aínda. Na España dos anos sesenta a
revista La codorniz, dirixida por Álvaro de Laiglesia, falanxista e
voluntario da División Azul, foi multada por meter ao ministro Torcuato
Fernández Miranda en La cárcel de papel, de Evaristo Acevedo, que
tampouco era ningún revolucionario.
A proba do
algodón para saber se un réxime é democrático ou non está na tolerancia ou
intolerancia da crítica á xestión política. Alguén como Nicolás Maduro, que nos
mitins ri, fai chistes contra os inimigos e baila a ritmo de reguetón, debería
tragar sen esforzo os sapos vivos das burlas e reproches dos humoristas; pero
non é así e os mellores caricaturistas e viñetistas están no exilio. O de Rayma
Suprani produciuse antes, no 2014, cando foi despedida no xornal El
Universal, onde traballara 19 anos, por facer unha viñeta na que mostraba
cun electrocardiograma sen latexos o estado de saúde da Venezuela de Hugo
Chávez. No 2017 seguírona Roberto Weil1, ao perder o traballo no xornal Últimas
Noticias, e Eduardo Sanabria, Edo, que non esperou a que o botasen.
Maduro non
atura a crítica en viñetas. Aborréceas tanto que a súa reacción pode chegar ao
esperpento. Nunha das subidas de salario aos militares, o xornal El
Carabobeño publicou unha viñeta na que un oficial, sentado nunha bolsa
de dólares tan grande que lle serve de cadeira, consulta a un médico que ten na
man unha bolsa pequeniña. A crítica é suave, pero un Maduro irado dirixiuse a
unha asemblea con ampla presenza de militares, mostrou a viñeta, cualificou aos
propietarios do xornal de «oligarquía rancia» e engadiu: «Bandidos, bandidos. Los dueños del periódico son unos bandidos. Aprendan a respetar la dignidad
de la Fuerza Armada Nacional Bolivariana. A la Fuerza Armada Nacional
Bolivariana se respeta, así como a nuestro pueblo se respeta. Los repudio, los
rechazo por bandidos. No saben lo que es la moral, la entrega, la dignidad, la
disciplina, el compromiso patrio de la Fuerza Armada Nacional Bolivariana. ¡Que
viva nuestra Fuerza Armada Nacional Bolivariana! ¡Que viva la Fuerza Armada
Nacional Chavista!».
Non lles vai
mellor aos actores en espectáculos cómicos. O veterano e prestixioso Laureano
Márquez, que presenta o espectáculo Laureano en un País de Maravillas,
xa pasou polos tribunais de xustiza, e Ricardo del Búfalo, outro actor con
talento, di que se o xenio da lámpada lle concedese un desexo pediría «un solo
día sin chavismo». Todos os cómicos coinciden en que a súa é hoxe unha
profesión de risco, pero o público asiste aos espectáculos máis ca nunca «para
buscar un poco de salud mental dentro del caos».
A partir
do Guernica, Edo fixo en Miami un mural que titulou Venezuela:
horror y esperanza. Víronse copias en rúas e prazas de Caracas.
