Sunday, December 23, 2018
Noite de Paz por Siro Lopez (in Voz de Galicia)
Despois que o
anxo anunciara aos pastores o nacemento de Xesús en Belén, baixaron do empíreo
os exércitos celestiais e loaron a Deus dicindo: «Gloria a Deus nas alturas e
paz na terra á xente de boa vontade». Cando marcharon todos, os pastores
comentaron, pachorrudos: «Pois iremos ver logo que pasou». E foron.
En cascar
trolas, a Lucas o evanxelista non hai quen o iguale; pero mente bonito e, aínda
que as voces celestiais non valesen de moito, aquela noite que imaxinou segue a
ser para crentes e xente de boa vontade a Noite de Paz. Así a sentiu Joseph
Mohr, mozo crego austríaco, ao escribir un poema con ese título e levarllo ao
organista Franz Xaver Gruber para que o musicase e nacese unha panxoliña,
estreada o 24 de Nadal de 1818, que, desde 2011, é patrimonio da humanidade.
Na Primeira
Guerra Mundial os exércitos británico e alemán acordaron unha tregua o 24 de
Nadal de 1914 e, á noite, nas dúas trincheiras cantouse “Noite de Paz” en cadanseu idioma. Os altos mandos, enrabechados, tomaron medidas para
que a experiencia non se repetise nos seguintes anos. Na Segunda, en 1944,
despois do desembarco de Normandía, os alemáns lanzaron a chamada ofensiva das
Ardenas, en Bélxica, e causaron o caos nos aliados. Tres soldados americanos
-un deles ferido- perdéronse no bosque Hurtgen baixo forte nevada e o 24 de
Nadal chegaron a unha chabola, na que Elisabeth Vincken e o fillo Fritz, de 12
anos, arranxaban a cea. Malia o perigo que supuña, a muller acolleunos e
mentres curaba o ferido entraron catro soldados alemáns. Todos berraban
apuntándose coas armas ata que a muller se interpuxo e afirmou: «Ninguén vai
disparar aquí, porque imos compartir a cea e a calor do lume!». Fritz Vincken
contou a historia na revista americana Reader’s Digest, pero quen a
deu a coñecer internacionalmente foi Reagan, en 1985, nun discurso na Base
Aérea dos EUA en Bitburg, Alemaña. Fritz e un daqueles soldados, Ralph Blank,
reencontraríanse en 1996, pasados 52 anos.
Na Guerra
Civil española non houbo treguas no Nadal e si batallas cruentas e execucións
de vencidos, en ambos os bandos. Propúxolla a Franco, en 1938, o nuncio Gaetano
Cicognani, pero sen éxito; en troques hóuboas en distintas épocas do ano para
que republicanos e nacionais se enfrontasen en partidos de fútbol, a outra
relixión ou o outro opio do pobo, segundo se mire.
Nin para
celebrar o Nadal, nin para xogar ao fútbol hai tregua na guerra dialéctica
entre independentistas e constitucionalistas en Cataluña. Por terceiro ano
consecutivo a alcaldesa de Barcelona sorprendeu á cidadanía cun belén non
tradicional na praza de Sant Jaume, e por terceiro ano portavoces do PP e de
C’s acúsana de aldraxar os católicos. A cordura púxoa o arcebispo ao declarar
que respecta o «belén laico» de Colau, aínda que preferiría «un máis
entendible». Claro, coma o que a Asociación de Pesebristas de Barcelona vén
facendo desde 1863 e pode verse no Museo Frederic Marès. Ou coma o que Arturo
Baltar fixo, durante moitos anos, en Ourense; un dos máis fermosos de España,
aínda que non se coñeza. Coa promoción axeitada, a xente acudiría a Ourense a
ver o belén de Baltar, como vai a Vigo a ver as luces de Abel Caballero.