Monday, April 06, 2020
Cabrona morte... por Siro Lopes (in Voz de Galicia)
Desde mozo entendín
a morte como parte da vida e seguindo a tradición galega convertina en
protagonista de narracións, viñetas e conferencias humorísticas, como a que lin
na asemblea da Asociación Española do Corazón, en A Coruña, no 2002, coa que os
cardiólogos riron moito.
Si, durante décadas
leveime ben coa morte, bromeei con ela e ata me divertía descubrirme entre as
siluetas que fan a danza macabra, na escena final da película O sétimo
selo, de Igman Bergman. Porén, des que se vale do coronavirus e
se converteu na «desgraza traidora, que vén e nunca se sabe onde vén», que
Rosalía temía; anóxoa, aborrézoa e non podo arredar da mente os versos que
escribiu alguén tan cabreado coma min:
«Muerte, si otra
muerte hubiera// que de ti me libertara//
a esa muerte
pagara//
porque, a ti,
muerte te diera».
O último amigo que
perdín por infección do coronavirus foi Dositeo Rodríguez, conselleiro da Presidencia
nos gobernos de Fraga e persoa cordialísima. En xaneiro contoume que escribira
un libro sobre os seus anos con Fraga, baseándose nas crónicas de La Voz e nas
miñas caricaturas, e pediume autorización para reproducilas. Respondinlle que
usara cantas quixera, ofrecinme a enviarllas con alta resolución para garantir
unha boa reprodución e envieille un quilo de bicos para Carmela, a súa dona,
tan entrañable coma el. O 22 de marzo mandoume un vídeo de debuxos animados no
que un paxaro de cores ledas canta unha canción moi divertida e rítmica a outro
paxaro escuro e triste. Dille que na vida hai problemas, pero preocuparse é
duplicalos; e ofrécese a axudalo: «Mírame a min. Chámame se estás mal e fareite
sorrir». E repite o retrouso: «Non te preocupes. Se feliz». Rematan bailando e
voando xuntos. Cinco días despois Dositeo estaba morto e eu non deixo de pensar
que aquel paxaro optimista é coma el era.
Non foi o
coronavirus, senón un cancro implacable quen levou ao escritor Xosé Luís Franco
Grande, o 31 de marzo. Presentáranos Ramón Piñeiro en 1973 e aquel día os dous
soubemos que eramos da mesma raza: a dos tímidos patolóxicos. Iso creou unha
corrente de simpatía entre nós, que se mantivo sempre. Foi doado: eu son de bo
xorne e el un arroutado, todo corazón, leal e xeneroso. Cando publiquei o
artigo García-Sabell no franquismo, felicitoume e agradeceumo, entusiasmado,
porque -pensaba- terá que facer reflexionar aos membros da Academia.
Aquel día
pregunteille se tiña datos dunha cea de galeguistas, nos anos 50, nas aforas de
Santiago, na que Otero Pedrayo e Álvaro Cunqueiro debateron, durante dez
minutos cada un, sobre «o sexo dos anxos». Eu coñezo o feito por Ramón Piñeiro
e Fernández Albor, que asistiron, pero Xosé Luís non sabía nada. Días despois
escribiume para suxerirme outras vías de investigación. Incrible; estaba
gravemente enfermo, pero pensaba en min, e tres días antes de morrer publicou
un artigo na Voz, que ditou á filla. Morreu coas botas postas, as do
galeguismo; botas de sete légoas, coas que chegou tan lonxe e a tantos amigos,
que están a recordalo en artigos fermosísimos. Eu nin o intento e limítome a
renegar da morte cabrona que leva a quen quero.